“Though the leaves will fall
And the tears will flow
May it always comfort us to know
The family tree will always grow
It's stronger than the wind can blow
The family tree will always grow”

Venice

De familienaam Grosscurt komt erg weinig voor in Nederland en concentreert zich met name in de Haarlemmermeer. Het is dan ook niet verwonderlijk dat degenen die deze naam dragen dikwijls hun achternaam moeten spellen en regelmatig wordt gevraagd naar de herkomst van die bijzondere naam. Ook de uitspraak kan nogal eens variëren: in Aalsmeer werd ik* vroeger door ouderen meestal Groskort genoemd, terwijl anderen het soms op Krooskoert hielden in de veronderstelling dat de naam een buitenlandse herkomst heeft.

Dat vermoeden van een Franse of Duitse afkomst had ik zelf al sinds mijn vroege jeugd, en ik kan me herinneren dat ik tijdens vakanties met mijn ouders in Duitsland regelmatig een telefooncel binnenglipte om in telefoonboeken op zoek te gaan naar personen met de naam Grosscurt. Op die manier kwam ik tot de ontdekking dat deze naam weliswaar regelmatig voorkwam, maar dan met een iets andere schrijfwijze: Großkurth. En het bleek ook in Duitsland een weinig voorkomende naam te zijn.

In 1974 kon ik mijn nieuwsgierigheid niet langer bedwingen en besloot ik wat onderzoek te doen. Ik bezocht allereerst het gemeentearchief in de Haarlemmermeer met de bedoeling om de Haarlemmermeerse familie in kaart te brengen in de hoop dat ik daarmee iets meer te weten zou komen over onze herkomst.

* Tjaco Grosscurt

Op zoek naar onze herkomst

De archieven in de Haarlemmermeer boden voldoende informatie om de familie te herleiden tot 1881, het jaar waarin Jacob Grosscurt (mijn overgrootvader) zich vestigde in de Haarlemmermeer, samen met zijn vrouw Cornelia Eveleens, hun eerste zoon Frederik, en Jacob’s moeder Mietje Lieneke. Ze kwamen uit Aalsmeer en gingen wonen aan de andere kant van de Ringvaart op de Aalsmeerderdijk, waar Jacob een bakkerij begon.

Hiermee wist ik dus meteen, dat ik in Aalsmeer verder moest zoeken, omdat Jacob daar in 1855 was geboren. Ik schreef daarom een brief aan de gemeente Aalsmeer en deze was erg behulpzaam en stuurde mij zowel de huwelijksakte als de overlijdensakte van Friedrich Grosscurt, de vader van Jacob.

Uit de huwelijksakte en de overlijdensakte van Friedrich Grosscurt was op te maken dat Friedrich in 1822 was geboren in Waldkappel, een dorpje in de Duitse deelstaat Hessen, zo’n 25 kilometer ten zuidoosten van de stad Kassel. Hij was van beroep broodbakker en trouwde in 1853 in Aalsmeer met Mietje Lieneke. Maar een belangrijk detail was, dat in de huwelijksakte werd gesproken over zijn moeder Anna Catharina Grosscurt, die op dat moment reeds was overleden, terwijl er geen melding werd gemaakt van een vader.

De belangrijkste vraag die ik had, toen ik mijn onderzoek begon, was hiermee dus beantwoord: onze naam had een Duitse oorsprong. En verder was duidelijk dat Friedrich Großkurth, mijn over-overgrootvader, ergens tussen 1822 en 1853 was vertrokken uit Hessen en zich in het westen van Nederland had gevestigd. Maar ook was duidelijk dat ik voor de opbouw van de stamboom in Nederland niet verder zou kunnen komen en gedwongen was om in Duitsland verder te speuren.

Volgende tekst: De Duitse stamboom